نقش تصاویر رادیوگرافی در طول درمان ارتودنسی
در این نوشته می خوانید:
ارتوپانتوموگرافی Orthopantomography
ارتوپانتوموگرام (OPG) یک ابزار کمکی ضروری برای تشخیص تلقی می شود و قبل از آغاز هر گونه درمان ارتودنسی باید مورد بررسی قرار گیرد. این نوع رادیوگرافی به طور معمول در کلینیک های دندانپزشکی در دسترس نیست و ممکن است لازم باشد بیمار به مراکز ویژه رادیولوژی یا اشعه ایکس ارجاع داده شود. بزرگترین مزیت این نوع تصاویر رادیوگرافی این است که با استفاده از آنها، ناحیه ای وسیع از مناطق مورد نظر متخصص ارتودنسی را برای مشاهده ارائه می دهد. با نقاط ضعف اندکی که دارد، احتمالاً در مناطقی که این امکانات در دسترس هستند، از جمله سوابقی است که بیشتر از هر ابزار کمکی دیگری در ارتودنسی حفظ شده است.
OPG دارای یک عیب ذاتی است که به فضای اضافی و تجهیزاتی نیاز دارد که به خودی خود گران هستند، اما رادیوگرافی کل دندان ها و ساختار اسکلتی زیرین آنها را با وضوحی شگفت انگیز، با حداقل دوز پرتو نسبت به یک رادیوگرافی پری آپیکال داخل دهانی کامل (IOPA) پوشش می دهد.
قبل از ظهور OPC ها، IOPA ها همراه با رادیوگرافی های بایت وینگ اصلی ترین ابزارهای کمکی یک متخصص ارتودنسی بودند. برای هر دانشجوی ارتودنسی، خواندن و تفسیر صحیح ارتوپانتوموگرام ضروری است. توصیه می شود که هنگام خواندن ارتوپانتوموگرام باید از پروتکل صحیحی پیروی کرد تا از جزئیات مهم تشخیصی غافل نشد.
تصاویر رادیوگرافی در ارتودنسی
مزایای ارتوپانتوموگرام
- اطلاعات گسترده در مورد استخوان های صورت و دندان ها
- دوز اندک تشعشع به بیمار
- راحتی برای بیمار (فیلم به صورت خارج دهانی قرار می گیرد)
- قابلیت استفاده در بیمارانی که نمی توانند دهان خود را باز کنند یا زمانی که باز کردن آن محدود است.
- برای ساخت تصویر زمان کوتاهی نیاز دارد.
- توانایی درک بیمار از فیلم های پانوراما، که باعث می شود آنها به ابزارهای کمکی بصری مفیدی در آموزش بیمار و ارائه پرونده تبدیل شوند.
- ذخیره سازی آسان در مقایسه با مجموعه بزرگ تصاویر رادیوگرافی با اشعه ایکس داخل دهانی که معمولاً استفاده می شوند.
معایب ارتوپانتوموگرام
- تجهیزات تخصصی نیاز هستند.
- مشکل اعوجاج، بزرگنمایی و همپوشانی نواحی ساختارها وجود دارد.
- تعریف ساختارها به خوبی IOPA ها نیست.
- استاندارد نیست.
- ممکن است هنوز IOPA ها نیاز باشند.
تصاویر رادیوگرافی در ارتودنسی
موارد کاربرد ارتوپانتوموگرام
- ارزیابی دندان مولر سوم
- ارزیابی رشد دندان ها
- ارزیابی دندان های نهفته
- ارزیابی الگوهای رویش، رشد و توسعه
- تشخیص بیماری ها، ضایعات و شرایط فک (مانند: کارسینوم Carcinoma در ارتباط با فک)، یا تشخیص ناهنجاری های رشدی مانند کروبیسم Cherubism، دیسپلازی کلیدوکرانیالCleidocranial dysplasia.
- بررسی وسعت ضایعات بزرگ
- ارزیابی اختلالات عملکرد مفصل فکی- گیجگاهی و آنکیلوز
- ارزیابی تروما، تحلیل استخوان پریودنتال و درگیری پری آپیکال
- ارزیابی برای قرار دادن ایمپلنت های دندانی
- ارزیابی ارتودنتیک- قبل و بعد از فرایند درمان
- عدم تحمل فرایندهای داخل دهانی (در بیمارانی که نمی توانند دهان خود را باز کنند استفاده می شود).
- آموزش بیمار و ارائه مورد.
محدودیت های ارتوپانتوموگرام
- وضوح تصویر، بخصوص در ناحیه قدامی محدود است.
- بزرگنمایی در صفحه عمودی
- نداشتن اطلاعات ۳ بعدی
- ممکن است به علت حساسیت و ویژگی های اندک، منجر به تشخیص منفی کاذب سپتوم سینوس ماگزیلاری شود.
- خطر تخمین بیش از حد مقدار استخوان بعد از فرایند پیوند سینوس
تصاویر رادیوگرافی در ارتودنسی
سایر کمک های تشخیصی مورد استفاده در ارتودنسی
رادیو گرافی داخل دهانی
رادیوگرافی داخل دهانی برای اکثر بیماران ارتودنسی ساده ترین روش است. تا زمان ظهور ارتوپانتوموگرام، آنها پایه اصلی همه ارتودنتیست ها بودند. با این حال، آنها بیشترین استفاده را دارند، زیرا ممکن است همه مراکز ارتوپانتوموگرام نداشته باشند. همچنین در تمام مواردی که در مورد وضوح ارتوپانتوموگرام شک وجود دارد، آنها برای مناطق خاص توصیه می شوند. پرکاربردترین ها رادیوگرافی پری آپیکال داخل دهانی (IOPA)، رادیوگرافی بایت وینگ، و رادیوگرافی اکلوزال هستند.
رادیوگرافی پری آپیکال داخل دهانی
قبل از ظهور ارتوپانتوموگرام، همیشه یک مجموعه کامل از ده IOPA توصیه می شد. این نوع رادیوگرافی همه دندان های حاضر و دندان های مجاور را پوشش می دهد. آنها هنوز هم برای تشخیص ناهنجاری های مربوط به تغییرات در اندازه، شکل و محتوای ساختار دندان و یا لامینا دورا و یا ناحیه پری آپیکال ایده آل هستند.
معایب اصلی IOPA ها شامل افزایش تشعشعاتی است که فرد برای پوشش کامل همه دندان های خود باید تحت آنها قرار بگیرد. همچنین در برخی مواقع بیمار همکاری نمی کند، و ممکن است اجازه قرار دادن مکرر فیلم ها به روش مطلوب داخل دهان را ندهد.
با افزایش استفاده از OPG ها، استفاده از IOPA ها به میزان قابل توجهی کاهش یافته است. با این حال، آنها برای نماهای محلی در مناطق نسبتاً کوچک مورد نظر ارتودنتیست ایده آل هستند، زیرا وضوح بسیار خوبی دارند. برای ارزیابی موقعیت دندان های نیش به صورت باکال- لینگوال، دو فیلم پری اپیکال از یک ناحیه گرفته می شود که زاویه افقی مخروط با گرفتن فیلم دوم تغییر می کند. اگر جسم مورد نظر در همان جهت مخروط حرکت کند، به صورت زبانی قرار می گیرد. اگر جسم در جهت مخالف حرکت کند، نزدیک تر به منبع تابش قرار می گیرد و بنابراین به صورت باکال قرار می گیرد. این تکنیک شیفت لوله یا قانون کلارک یا قانون (SLOB) نامیده می شود.
تصاویر رادیوگرافی در ارتودنسی
رادیوگرافی های بایت وینگ
آنها به ندرت استفاده می شوند اما برای تشخیص پوسیدگی های بین دندانی و بررسی ارتفاع استخوان بین دندانی در این نواحی ایده آل هستند.
رادیوگرافی های اکلوزال
متخصص ارتودنسی در هنگام برخورد با دندان های نهفته یا برای بررسی موقعیت لبیو- لینگوال اپیک های (نوک) ریشه در بخش های قدامی فک بالا و دندان های فک پایین، رادیوگرافی اکلوزال داخل دهانی را مورد توجه ویژه قرار می دهند.
آنها بویژه در قوس فک بالا، برای ارزیابی شکل ریشه دندان های پیشین، وجود دندان های اضافی واقع در خط وسط و موقعیت دندان های نیش، به تنهایی یا همراه با نماهای اضافی با استفاده از اختلاف مکان دستگاه مفید هستند.
رادیوگرافی های خارج دهانی
توموگرافی کامپیوتری پرتو مخروطی (CNCT)
تصویربرداری از بافت های سختی که فک ها و دندان ها را تشکیل می دهند با استفاده از توموگرافی کامپیوتری معمولی (CT) تا حد زیادی غیرعملی است، به دلیل دوز بالای تشعشع، عدم وضوح و هزینه قابل توجه. معرفی توموگرافی کامپیوتری با پرتو مخروطی (CBCT) برای نماهایی از صورت و فک ها ،در اوایل قرن بیست و یکم، منجر به کاهش دوز و بهبود قابل توجهی وضوح شد، در حالی که سازگاری و اصلاح تصویربرداری از دندان ها و فک ها، در حال حاضر ابزار تشخیصی سه بعدی مفیدی ارائه داده است.
بی شک تصاویری که می توان از CBCT به دست آورد قابل توجه هستند، و امکان تجسم و تجزیه و تحلیل دقیق دندان ها و فک ها را به صورت سه بعدی فراهم می کند. CBCT همچنین می تواند برای تجزیه و تحلیل راه هوایی، ارزیابی ارتفاع و حجم استخوان آلوئولار قبل از کاشت ایمپلنت و تصویربرداری از ساختار مفصل فکی- گیجگاهی بسیار مفید باشد.
تصاویر رادیوگرافی در ارتودنسی
کاربردهای ارتودنسی توموگرافی کامپیوتری با پرتو مخروطی:
توانایی مشاهده ساختارها از هر سه سطح فضا بدون هیچ گونه برهم نهش و اعوجاج هندسی، مزیت اصلی CBCT نسبت به تصاویر معمولی است. همچنین می توان تصاویر سفالومتری و پانوراما مصنوعی تولید کرد. البته نقطه ضعف اصلی آن افزایش قرار گرفتن در معرض تشعشع است و ساده ترین راه برای متعادل کردن این خطر در مقابل فواید آن پیروی از این قانون است که تنها زمانی باید از CBCT استفاده شود که تنها راه برای به دست آوردن اطلاعات لازم برای درمان مناسب باشد. چهار موقعیتی که در حال حاضر اطلاعات کافی برای حمایت از استفاده از CBCT برای بیماران ارتودنسی را تأیید می کنند عبارتند از:
- دندان های در حال رویش خارج از ردیف بقیه دندان ها یا دندان های نهفته (مخصوصاً دندان نیش فک بالا، و همچنین دندان های دیگر) که به قرار گرفتن در معرض جراحی و حرکت ارتودنتیک دندان برای آوردن آنها به داخل دهان نیاز دارند.
- عدم تقارن شدید صورت، بویژه عدم تقارن شامل چرخش و انحراف.
- سندرم ها، ناهنجاری های مادرزادی و پیامدهای آسیب های صورت.
تصاویر رادیوگرافی در ارتودنسی
این اتفاق نظر وجود دارد که این نوع تصاویر رادیوگرافی اطلاعات جدیدی را ارائه می دهند که می تواند طرح درمان را در شرایط خاص بهبود بخشد، و اشتیاق کافی برای تشویق برخی از ارتودنتیست ها به حمایت از استفاده از CBCT در تمام بیماران ارتودنسی، و جایگزین کردن تصاویر رادیوگرافی پانورامیک، سفالومتریک، و اکلوزال، همچنین توموگرافی از مفصل فکی- گیجگاهی می کند. در انجام این نوع تصاویر، افزایش دوز تشعشع قابل توجهی وجود دارد. با این حال، نباید فراموش کرد که دوز تشعشع از رادیوگرافی سنتی داخل دهانی و خارج دهانی به طور قابل توجهی کمتر از تصویربرداری CBCT از همان ناحیه است. بنابراین، برای متخصص ارتودنسی مهم است که قبل از تجویز CBCT، خود را متقاعد کند که یک پرسش خاص با رادیوگرافی معمولی قابل پاسخگویی نیست.
مفاهیم اساسی: اسکن CBCT از یک پرتو اشعه ایکس مخروطی شکل گرفته می شود که از درون سر بیمار هدایت می شود و در حالی که پرتو اشعه ایکس به طور کامل یا جزئی در اطراف سوژه می چرخد یا به صورت عمودی حرکت می کند، اطلاعات روی یک آشکارساز دو بعدی مسطح به صورت مجموعه ای از برش ها گرفته می شوند. هر قطعه حاوی صدها هزار وکسل است، معادل ۳ بعدی پیکسل ها در یک دوربین دیجیتال. شدت رنگ خاکستری تیره یک وکسل نشان می دهد که تشعشع بیشتری به آن رسیده است.
در همه موارد، معاینات CBCT باید به صورت ایده آل اطلاعات جدیدی را اضافه کنند که به مدیریت بیمار کمک کنند. به این معنا که به تفسیر دقیق تمام آناتومی، اعم از طبیعی و غیر طبیعی، هر تصویربرداری CBCT نیاز دارد که تجویز شده است، کاری که ممکن است همه پزشکان تجویز کننده صلاحیت انجام آن را نداشته باشند.
چندین توصیه با تمرکز بر نقش خاص CBCT در تشخیص ارتودنتیک گزارش شده اند که عبارتند از:
- آیا استفاده معمول از CBCT در تشخیص ارتودنتیک باید منع شود؟؛
- ممکن است CBCT برای ارزیابی موضعی دندان نهفته (از جمله در نظر گرفتن تحلیل دندان مجاور)، زمانی که اطلاعات به اندازه کافی با رادیوگرافی معمولی با دوز پایین تر به دست نمی آیند، توصیه شوند.
- به طور معمول CBCT برای طراحی جایگذاری ابزارهای لنگر موقت (مینی اسکرو) توصیه نمی شوند.
- برای طراحی جراحی ارتوگناتیک که در آن اطلاعات استخوانی برای بدست آوردن مجموعه داده های سه بعدی اسکلت جمجمه و صورت نیاز هستند، CBCT توصیه شده است؛ برای موارد پیچیده ناهنجاری های اسکلتی، بویژه مواردی که به مدیریت ترکیبی ارتودنسی و جراحی نیاز دارند، CBCT با حجم بالا ممکن است برای استفاده در طراحی فرایند نهایی توجیه شود، بویژه در مواردی که CT معمولی روش انتخابی فعلی تصویربرداری است.
- در مواردی که روش تصویربرداری انتخابی فعلی برای ارزیابی شکاف کام، CT معمولی است، بنابراین اگر دوز تشعشع کمتر باشد، CBCT ترجیح داده می شود.
- در جایی که روش تصویربرداری موجود برای معاینه مفصل فکی- گیجگاهی CT معمولی است، بنابراین CBCT به عنوان یک جایگزین توصیه می شود که دوز تشعشع کمتری دارد.
CBCT در ارتودنسی، بر اساس کمیت سود در نتیجه بیمار است. یک عامل کلیدی در بسیاری از موارد این است که آیا اطلاعات اضافی ارائه شده توسط تصویربرداری CBCT واقعاً بر درمان تأثیر می گذارد یا خیر.
به عنوان مثال، علیرغم مزایای CBCT در محلی سازی دندان و شناسایی تحلیل ریشه، و شواهدی مبنی بر اینکه این اطلاعات می توانند طراحی درمان را تغییر دهند. توموگرافی کامپیوتری پرتو مخروطی (CBCT) اکنون امکان بدست آوردن تصاویر سه بعدی دقیق از صورت را با وضوح بالا فراهم می کنند. با استفاده از این اطلاعات سه بعدی “مجازی”، نرم افزاری در حال توسعه است که می تواند نحوه طراحی و جراحی ارتوگناتیک را متحول کند.
تصاویر رادیوگرافی در ارتودنسی
جراحی به کمک رایانه (CAS) در حال حاضر معرفی شده است که امکان طراحی و شبیه سازی جراحی را با استفاده از اطلاعات جمع آوری شده از CBCT فراهم می کند. این فناوری تعدادی از امکانات احتمالی را ارائه می دهد:
تصویر سازی دقیق تر از آناتومی بیمار در سه بعد. داده های CBCT را می توان با داده های گرفته شده از سیستم های دوربین سه بعدی صورت ترکیب کرد. این ترکیب این امکان را برای پزشکان فراهم می کند تا رابطه بافت های نرم را با بافت های سخت زیرین ببینند. سپس می توان جراحی مجازی را روی این مدل سه بعدی انجام داد و تأثیر آن روی بافت های نرم پوشاننده را ارزیابی کرد. دقت این پیش بینی های سه بعدی با جمع آوری داده های بیشتر در مورد اثرات سه بعدی روی بافت های نرم ارتودنسی ترکیبی و درمان جراحی ارتوگناتیک بهبود خواهد یافت. جراحی مجازی این امکان را برای جراح فراهم می کند که مناسب ترین و ایمن ترین خطوط استئوتومی (برش استخوان) را قبل از جراحی محاسبه کند. هنگامی که تیم از جراحی مجازی نهایی رضایت پیدا کرد، از این الگوی مجازی می توان برای ساخت اسپلینت های موقعیت یابی و ساخت صفحات سفارشی برای تثبیت استفاده کرد.
پیشرفت هایی که تاکنون شرح داده شده اند بر اساس طراحی و اجرای مجازی عمل جراحی بوده اند. با این حال، جراح، نه کامپیوتر، عمل جراحی واقعی را انجام خواهد داد، بنابراین چالش بعدی مطمئن شدن از این است که جراح طرح مجازی را دنبال می کند. سیستم های جهت یابی یا هدایت جراحی برای کمک به انتقال اطلاعات از طرح مجازی به اتاق عمل در حال توسعه هستند. آنها از دستگاه های ردیاب برای دنبال کردن ابزارهای جراحی و آناتومی در حال تغییر بیمار استفاده خواهند کرد، و استفاده از یک صفحه جهت یابی به راهنمایی جراح در ایجاد برش های صحیح و دقیق و اطمینان از قرارگیری صحیح و تثبیت بخش های استخوانی کمک خواهد کرد.
پیشرفت های آینده در فناوری سه بعدی احتمالاً در آینده رویکرد ما را به درمان ترکیبی ارتودنسی و ارتوگناتیک، از نظر تشخیص، طراحی درمان و در نهایت در اجرای جراحی، تغییر خواهد داد.
تصاویر رادیوگرافی در ارتودنسی
رادیوگرافی مچ دست و سفالومتریک برای بلوغ اسکلتی
در طراحی درمان ارتودنسی، دانستن میزان رشد اسکلتی باقی مانده می تواند مهم باشد، بنابراین اغلب ارزیابی سن اسکلتی نیاز است. این بویژه زمانی مهم است که زمان بندی درمان برای بیماران کلاس II در نظر گرفته می شود، زیرا زمانی که در دوره جهش رشد نوجوانان انجام شود، مؤثرتر است.
از آنجا که متخصص ارتودنسی عمدتاً با دندان ها و استخوان ها کار می کند، سن اسکلتی یا سن استخوانی می تواند اطلاعات قابل اعتمادی را ارائه دهد، و در عین حال به پیش بینی دقیق رشد کمک کند.
تصاویر رادیوگرافی مچ دست به طور گسترده ای برای ارزیابی بلوغ اسکلتی استفاده شده اند. با این حال، ارزیابی مهره های گردن در سفالوگرام های جانبی در سال های اخیر رواج یافته است.
تصاویر رادیوگرافی در ارتودنسی
استخوان بندی استخوان های دست و مچ سال ها معیار رشد اسکلتی بودند. تصویر رادیوگرافی از دست و مچ دست نمایی از حدود ۳۰ استخوان کوچک را ارائه می دهد، که همگی دارای یک توالی استخوانی قابل پیش بینی هستند. گرچه نمای هیچ استخوانی قابل تشخیص نیست، اما ارزیابی میزان رشد استخوان های مچ دست، دست و انگشتان می تواند تصویر دقیقی از وضعیت رشد اسکلتی کودک ارائه دهد. برای انجام این کار، تصویر رادیوگرافی از مچ دست بیمار به سادگی با تصاویر رادیوگرافی استاندارد در اطلس رشد دست و مچ مقایسه می شود. نشان داده شده است که مراحل رشد دست و مچ به خوبی با جهش نوجوان در رشد فک پایین ارتباط دارد.
رشد این استخوان ها از ظهور مراکز کلسیفیکاسیون تا بسته شدن صفحه اپی فیزیال در طول کل دوره رشد پس از تولد اتفاق می افتد، و بنابراین ابزار مفیدی برای ارزیابی بلوغ اسکلتی فراهم می کند.
تصاویر رادیوگرافی در ارتودنسی
شناسایی رادیوگرافیک شاخص های بلوغ اسکلتی.
رشد اپی فیز و دیافیز کودکی که در حال رشد است، نه تنها در زمان وقایع بلوغ (عرض، استخوان سازی، سر پوش گذاری و جوش خوردن) بلکه در توالی این رویدادها نیز متفاوت است.
تصاویر رادیوگرافی از مچ دست با موارد زیر مرتبط بوده اند:
- رشد دندانی
- حداکثر سرعت ارتفاع
- مهره های گردنی
- طرح کلی پایه جمجمه
- سنکوندروز اسفنو- آکسیپیتال SOS.
تصاویر رادیوگرافی در ارتودنسی
بلوغ مهره های گردنی (CVM)
ارزیابی مشابهی از سن اسکلتی بر اساس مهره های گردن ایجاد شده است، همانطور که در تصاویر رادیوگرافی سفالومتریک (روش بلوغ مهره های گردنی CVM) مشاهده می شود. از آنجا که تصاویر رادیوگرافی سفالومتریک به طور معمول برای بیماران ارتودنسی انجام می شوند، این روش نسبت به رادیوگرافی دست مچ دست این مزیت را دارد که برای قضاوت در مورد زمان احتمالی جهش رشد نوجوانی، به قرار گرفتن در معرض پرتوهای اضافی نیاز نیست. یک خلاصه منطقی از داده های فعلی این است که بهبود در ارزیابی وضعیت رشد نسبت به اوج رشد در نوجوانی با استفاده از تصاویر رادیوگرافی مچ دست، در صورت وجود، ارزش قرار گرفتن در معرض تشعشع اضافی را ندارد مگر در شرایط خاص، و CVM برای زمان بندی جهش رشد نوجوانی، نسبت به سن تقویمی مراحل ۱ تا ۶، پیش بینی کننده بهتری است.
تصاویر رادیوگرافی در ارتودنسی
مراحل بلوغ مهره های گردن به شرح زیر هستند:
- شروع CVS1
- شتاب CVS2
- انتقال CVS3
- کاهش سرعت CVS4
- بلوغ CVS5
- تکمیل CVS6
با استفاده از نشانگر بلوغ مهره های گردنی می توان رشد فک پایین در مرحله بلوغ را تشخیص داد. رشد کندیلی در مراحل CVS3 و CVS4 تسریع می شود.
تصاویر رادیوگرافی در ارتودنسی
سایر روش های تصویربرداری سه بعدی یونیزه نشده خارج دهانی
اسکن لیزری نوری
سایر تکنیک های کمتر تهاجمی برای تولید تصاویر سه بعدی از بافت های نرم صورت نیز گسترش یافته اند. اسکن لیزری نوری از یک پرتو لیزری استفاده می کند، که توسط یک دوربین فیلمبرداری در فاصله مشخصی از لیزر گرفته می شود و یک تصویر سه بعدی تولید می کند. تخت مکانیکی یک سطح بی خطر را ارائه می دهد که روی آن یک صندلی تقویت کننده محکم می شود، در حالی که امکان تنظیم بیمار را برای عکاس فراهم می کند تا از ثبت تصویر بهینه اطمینان حاصل کند.
تصاویر رادیوگرافی در ارتودنسی
استریوفوتوگرامتری
اخیراً استریوفوتوگرامتری توسعه یافته است، که شامل گرفتن چندین عکس از ناحیه صورت به طور همزمان است. این روش این امکان را فراهم می کند که یک تصویر مدل سه بعدی با استفاده از الگوریتم های مثلث- بندی پیچیده استریو فراهم خلق شود. اکنون از این تکنیک ها برای موارد زیر استفاده می شود:
- مطالعه رشد صورت
- تغییرات بافت نرم در جمعیت های عادی
- بررسی اثرات درمان ارتودنسی و جراحی
- ساختار صورت در جمعیت خاص، یعنی نژاد یا سندرم یا شرایط خاص
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.