رادیوگرافی بایت وینگ در دندانپزشکی

اجازه دهید از انتهای خط شروع کنیم: تصویربرداری رادیوگرافی (اشعه ایکس) ابزاری جدایی ناپذیر در ارزیابی و تشخیص پوسیدگی های دندان (کرم خوردگی دندان) و بیماری پریودنتال (لثه) است. تحقیقات مبتنی بر شواهد بوضوح نشان می دهند که تصاویر رادیوگرافی بایت وینگ با اشعه ایکس اگر به صورت عاقلانه استفاده شوند، روش منتخب برای مشخص نمودن و نیز وجود و میزان پوسیدگی در نواحی است که دندان های عقب یکدیگر را لمس می کنند، و نیز در ارزیابی هر گونه تحلیل رفتگی استخوان است.

هرچه پوسیدگی دندان زودتر تشخیص داده شود، معکوس کردن یا درمان آن راحت تر است. هنگامی که پوسیدگی در مراحل اولیه قرار دارد یا خیلی زود کشف شود، به لایه های بیرونی مینای دندان ها محدود می شود، از دست رفتن مواد معدنی که با آن همراه است، و تحت عنوان دمینرالیزیشن شناخته می شود، می تواند با استفاده از عوامل پیشگیرانه، بویژه فلوراید، معکوس شود. با این حال، همچنین تشخیص این ضایعات اولیه (شواهد بیماری) می تواند دشوارترین مرحله باشد.

به طور کلی، تشخیص پوسیدگی دندان با معاینه چشمی یا با استفاده از نور ترانس انجام می شود- تاباندن نور خیلی روشن از طریق سطوحی از دندان هایی که قابلیت دسترسی بصری برای تشخیص مستقیم تغییرات را دارند. اما انجام این کار برای سطوح تماس دندان های عقبی امکان پذیر نیست، به همین دلیل تکنیک تصاویر رادیوگرافی بایت وینگ با اشعه ایکس ابداع شد.

رادیوگرافی بایت وینگ در دندانپزشکی

چرا تصاویر بایت وینگ مفید هستند؟

نام “بایت وینگ” از زبانه های کوچکی گرفته شده است که بیمار بایت خود را روی آن قرار می دهد تا فیلم یا حسگر اشعه ایکس را در جای خود نگه دارد. گرفتن تصاویر رادیوگرافی بایت وینگ از جمله راحت ترین و دقیق ترین تصاویر رادیوگرافی است که نتایجی عاری از هر گونه تحریف ارائه می دهند که برای ارزیابی و تشخیص صحیح پوسیدگی های دندانی بین دندان ها لازم است. در کودکان و نوجوانان، این تصاویر بعلاوه دندان های دائمی در حال رشد را نیز نشان می دهند.

این نوع تصاویر رادیوگرافی که با فیلم یا حسگر در جهت عمودی (بایت وینگ عمودی) گرفته می شوند، بعلاوه، حجم و تراکم استخوان را نیز، برای ارزیابی سلامت پریودنتال نشان می دهند. تصاویر بایت وینگ معمولاً از چهار فیلم تشکیل می شوند، دو فیلم در هر طرف، که برای گرفتن همه دندان های عقب- پرمولر و مولر – لازم هستند. در کودکان کوچکتر اغلب تنها یک تصویر بایت وینگ در هر طرف نیاز است.

تصاویر رادیوگرافی بایت وینگ به صورت دوره ای برای ارزیابی پوسیدگی دندان ها گرفته می شوند. هرچه استعداد شما در برابر پوسیدگی دندان بیشتر باشد (و هرچه دندان های پر شده بیشتری داشته باشید)، احتمالاً بیشتر به آنها نیاز خواهید داشت.

اول ایمنی

در صورتی که اقدامات احتیاطی مناسب رعایت شوند، تصاویر بایت وینگ با اشعه ایکس خطر بسیار اندکی برای شما و فرزندان شما خواهند داشت. اعضای بدن، غیر از دندان هایی که معاینه می شوند، با دقت محافظت می شوند: یقه و پیش بند سربی برای محافظت از گردن و بقیه بدن استفاده می شوند. پرتوهای دستگاه اشعه ایکس متمرکز شده اند (در یک ستون باریک تولید می شوند)- که برای به حداقل رساندن نواحی که در معرض اشعه قرار می گیرند و متمرکز نگه داشتن آن روی دندان ها طراحی شده است. استفاده از تکنولوژی فیلم با سرعت بالا و حسگر دیجیتال امروزی باعث کاهش قابل توجه قرار گرفتن در معرض اشعه و در عین حال افزایش دقت تصاویر شده است.

تهیه تصاویر رادیوگرافی با توجیه بالینی همیشه مستلزم در نظر گرفتن خطرات در مقایسه با مزایای قرار گرفتن در معرض اشعه است. اصل ALARA  (به اندازه ای اندک که به صورت معقول قابل دستیابی باشد) همیشه به عنوان یک راهنما عمل می کند: گرفتن هر تعداد تصویر رادیوگرافی که برای تشخیص لازم باشند و تنها در زمان هایی که نیاز باشند؛ انتخاب تکنیک های تصویر برداری که منجر به کمترین قرار گرفتن در معرض تابش می شوند؛ پایبندی به تکنیک دقیق؛ و اجتناب از گرفتن مجدد، همگی منجر به تصاویر بایت وینگ با دقت تشخیص بالا با حداقل قرار گرفتن در معرض اشعه ایکس می شوند.

رادیوگرافی بایت وینگ در دندانپزشکی

تصاویر بایت وینگ: چه زمانی و چند وقت یک مرتبه؟

فرکانسی که باید تصاویر رادیوگرافی بایت وینگ با اشعه ایکس گرفته شوند برای همه موارد یک اندازه نیست؛ این یک تصمیم بالینی است که پس از ارزیابی خطرات، مزایا و گزینه های جایگزین باید توسط شما و دندانپزشک شما گرفته شود. این تصمیم به تعدادی از عوامل بستگی دارد از جمله: سن، که در مورد کودکان و نوجوانان نشان دهنده مرحله و وضعیت رشد دندان ها است؛ و خطر پوسیدگی دندان، به خودی خود بخشی از تعدادی دیگر از عوامل بالینی است. از دیدگاه پریودنتال، نظارت و ارزیابی دوره ای سطوح استخوان در ارزیابی سلامت پریودنتال را نیز شامل می شود.

گرفتن تصاویر رادیوگرافی بایت وینگ هر ۶ تا ۱۲ ماه یک مرتبه، در دوران رشد کودکی یا نوجوانی، یا برای افراد بزرگسال با نرخ پوسیدگی بالا، غیر معمول نیست. در غیر اینصورت، پوسیدگی دندان می تواند شناسایی نشده باقی بماند و به سرعت پیشرفت کند، و نیاز به ترمیم گسترده داشته باشد یا حتی باعث از دست دادن دندان شود. و این امر مستلزم قرار گرفتن در معرض اشعه ایکس بیشتر (ورای تصاویر بایت وینگ) برای تسهیل ارزیابی و تشخیص گسترده تر لازم برای جایگزینی دندان است. زمانی که خطر پوسیدگی (کرم خوردگی دندان) و بیماری پریودنتال اندک باشد، می توان بین معاینه با تصاویر رادیوگرافی بایت وینگ با اشعه ایکس، فواصل زمانی طولانی تری قرار داد.

نحوه استفاده از تصاویر رادیوگرافی بایت وینگ با اشعه ایکس در دندانپزشکی

پرتوهای ایکس، امواج الکترومغناطیسی هستند، نوعی تشعشع فراتر از طیف مرئی که می توانند به داخل بافت زنده نفوذ کنند. در مورد دهان، آنها می توانند از بافت های نرم مانند گونه ها و بافت لثه عبور کنند، اما از بافت های سخت تر مانند استخوان و دندان با سهولت کمتری عبور می کنند. درست مانند فیلم عکاسی که برای ایجاد عکس نور را می گیرد، فیلم رادیوگرافی (یا حسگر دیجیتال) تصاویر اشعه ایکس را، فقط در رنگ های سیاه، سفید یا سایه های خاکستری، ثبت می کند. بنابراین، مینای دندان، متراکم ترین و غیرقابل نفوذترین ساختار در برابر اشعه ایکس، در عکس رادیوگرافی سفید ظاهر می شود. بدنه دندان که از ماده نرم تر و شبیه استخوان، به نام عاج تشکیل شده است، کمتر سفید به نظر می رسد و پالپ، بافت زنده نرم داخل دندان، سیاه مایل به خاکستری ظاهر می شود.

پوسیدگی دندان (کرم خوردگی دندان)، که مواد معدنی را از سطح دندان حل می کند، باعث می شود از تراکم مینای دندان کاسته شود و در برابر اشعه ایکس نفوذپذیرتر شود، به گونه ای که تیره تر از ساختار دندان طبیعی ظاهر می شود. هنگامی که پوسیدگی از مینای دندان نفوذ کرده و وارد عاج می شود، به دلیل ساختار متخلخل تر و کم تراکم تر عاج، راحت تر از آن عبور می کند. به همین دلیل است که تشخیص زود هنگام بسیار مهم است.